Spacer po Dolnym Mieście zorganizowany przez Opowiadaczy Historii we wtorkowe popołudnie w dniu 06 września 2016 r. poprowadziła lokalna przewodniczka i pasjonatka dzielnicy – Pani Danuta Płuzińska.
Poniższa mapa, opracowana na podstawie map google, przedstawia wybrane miejsca, o których opowiadała Pani Przewodniczka podczas spaceru. Przedstawiony przeze mnie wybór jest całkowicie subiektywny :) Numeracja stanowi kontynuację poprzedniego postu: Spacer po Dolnym Mieście w Gdańsku śladami historii (część pierwsza i nie ostatnia).
8) Przystanek ósmy: Koszary
8A: Reiterkaserne przy ul. Ułańskiej (Reitergasse)
Koszary zlokalizowane są w budynku z żółtej cegły, który został zbudowany w latach 1868–1873. Nazwa Reiterkaserne (koszary kawalerii) wywodzi się od nazwy ulicy, przy której się znajdują. Ulicy, której tak naprawdę już dzisiaj nie ma. Nazwa ta była myląca, ponieważ w koszarach stacjonowali początkowo grenadierzy, a później jednostki piechoty. Obecnie w budynku ma swoją siedzibę Akademia Muzyczna im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku.
8B: Herrengartenkaserne
W latach 1887-1889 zbudowano kolejny budynek koszar dla batalionu piechoty, pierwotnie nazywany Langgarter-Hintergasse-Kaserne, a później znany pod nazwą Herrengartenkaserne. Obie nazwy koszar wywodzą się od nazw ulic, przy których je zbudowano Langgarter-Hintergasse (Tylna Długoogrodowa) i Herrengarten (Pański Ogród). Niestety ulice te również nie doczekały obecnych czasów.
W 1914 roku zbudowano ostatni budynek koszarowy nazwany Kaserne Bastion Roggen. Jego nazwa wywodzi się od lokalizacji w miejscu dawnego Bastionu Ogrodowego (nazywanego Bastionem Roggego) nieopodal warsztatów artyleryjskich. W koszarach stacjonowali żołnierze piechoty. Obecnie w budynku mieści się biurowiec Sadowa Business Park. Pracowałam w nim jakiś czas w latach 2005-2007. Moja firma miała siedzibę na ostatnim piętrze. O historii budynku można przeczytać więcej na stronach Opowiadaczy Historii.
9) Przystanek dziewiąty: kamienica przy ul. Ułańskiej 11
Na stropie w bramie kamienicy przy ul. Ułańskiej 11 zachowały się polichromie przedstawiające symbole wolnomularskie. Symbol to najważniejszy środek wyrazu prawd masońskich. Uniwersalnymi symbolami są cyrkiel (u góry) i węgielnica (u dołu), najczęściej z literą G (tu jej jednak nie ma). Cyrkiel symbolizuje mądrość, wiedzę i rozum, natomiast węgielnica symbolizuje porządek, równowagę i szczerość.
W latach 1777–1842 przy Herrengarten (obecnie okolice ul. Sadowej) działała loża masońska Eugenia pod Ukoronowanym Lwem (Loge Eugenia zum gekrönten Löwen). Mistrzem loży był Daniel Gralath Młodszy. Loża zajmowała się między innymi działalnością charytatywną, wspierając finansowo potrzebujących oraz udzielając schronienia uchodźcom.
10) Przystanek dziesiąty: Łaźnia miejska
Łaźnia miejska przy ul. Jaskółczej 1 (Große Schwalbengasse) została otwarta 15 kwietnia 1908 roku. Była ona jednym z trzech podobnych obiektów w Gdańsku na początku XX wieku. Służyła żołnierzom, uczniom pobliskich szkół i mieszkańcom dzielnicy. Na najwyższym piętrze znajdowała się sala gimnastyczna, a na niższych kondygnacjach – sale z prysznicami i wannami. Wewnątrz znajdowały się trzy klatki schodowe. Każda z nich miała niezależne wejście i prowadziła do szatni męskiej, damskiej lub dziecięcej. Z szatni wchodziło się do pomieszczeń z prysznicami i wannami. Łaźnia na Dolnym Mieście wyposażona była w 72 kabiny do przebierania i 36 pryszniców dla uczniów. Z parteru wchodziło się na drugie piętro do sali gimnastycznej, służącej wyłącznie uczniom. Na pierwszym piętrze były 22 prysznice i 4 wanny dla mężczyzn oraz 6 pryszniców i 8 wanien dla kobiet. Koszt kąpieli pod prysznicem wynosił 10 fenigów i zawierał w sobie koszt mydła i ręcznika. Obecnie w budynku mieści się Centrum Sztuki Współczesnej "Laźnia".
* * *
Alternatywne spacery po Dolnym Mieście organizowane są cyklicznie w ramach projektu Instytutu Kultury Miejskiej Lokalni Przewodnicy i Przewodniczki.
* * *
Literatura:
1) Leszkowicz Paweł (red.): Łaźnia. Architektura, sztuka i historia, wyd. CSW Łaźnia, Gdańsk 2008.
2) www.opowiadaczehistorii.pl (dostęp: 09.09.2016).
3) www.rzygacz.webd.pl (dostęp: 08.09.2016).
Wspaniale, że są opowiadacze historii i ci, którzy chętnie wysłuchują ich opowieści. Historia ( dzieje przeszłe, przeszłość ) poprzedza teraźniejszość a teraźniejszość rzutuje / wpływa na przyszłe losy społeczeństwa/ społeczności w tym przypadku gdańskiego Dolnego Miasta. I choć Główne Miasto w Gdańsku jest perłą tego miasta, to jednak miasta polskie ( ziem polskich, nawet gdy były one pod władzą niepolską )od ok. 1914 r.a nawet dużo, dużo wcześniej składały i składają się wielu dzielnic wzbogacających całe miasto. Dziękuję Tobie, Ludwiko i kolejnej Pani opowiadającej historię miasta,jego części, które zawsze ceniło wolność, niezależność i potrafiło wywalczyć sobie specjalny status. Dziękuję za wirtualny spacer po Dolnym Mieście.
OdpowiedzUsuń